.jpg)
ผ้าลายขิดเป็นหัตถกรรมพื้นบ้าน สร้างอาชีพเสริม รวมงานฝีมืออนุรักษ์ความเป็นไทย
ผ้าลายขิดเป็นหัตถกรรมพื้นบ้าน สร้างอาชีพเสริม รวมงานฝีมืออนุรักษ์ความเป็นไทย ในแต่ละท้องถิ่นก็จะมีความแตกต่างกันไป สร้างผลงานหลากหลาย ผู้ที่ต้องการทำอาชีพเสริมที่บ้าน สร้างรายได้เสริมให้กับครอบครัว ในชุมชน ส่วนใหญ่เป็นคนที่มีพื้นเพอยู่ในท้องถิ่นนั้นๆ สร้างผลงาน สร้างชื่อเสียงให้กับประเทศชาติได้เป็นอย่างดี
ผ้าลายขิด กลุ่มไทกูยหรือส่วย เขมร
ผ้าลายขิดในภาคอีสาน นอกจากทอในกลุ่มภูไทหรือผู้ไทยและไทลาวอื่น ๆ แล้ว ยังทอในกลุ่มไทกูยหรือส่วย เขมร ในบริเวณภาคอีสานตอนล่างด้วยเช่นกัน โดยทอทั้งหมอนขิด ขิดหัวซิ่น ขิดตีนซิ่น สไบลายขิด และที่น่าสนใจคือ ผ้าขาวม้าไหมเชิงขิด มีลักษณะการทอที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะกลุ่ม คือนิยมใช้เส้นไหมทอมากกว่าการใช้เส้นฝ้ายทอเหมือนกลุ่มอื่นๆ
ปัจจุบันยังคงมีการทอผ้าขาวม้าเชิงขิด ในกลุ่มวัฒนธรรมไทกูยหรือส่วย เขมร ที่อยู่จังหวัดสุรินทร์ จังหวัดศรีสระเกษ และจังหวัดบุรีรัมย์
ผ้าลายขิดของกลุ่มไทครั่ง
ผ้าลายขิดของกลุ่มไทครั่ง (ลาวครั่ง ลาวเวียง ลาวกา) ซึ่งอาศัยอยู่บริเวณภาคกลางของประเทศไทยนั้น นิยมทอลายขิดประกอบลายจกซึ่งใช้เป็นลายหลัก ผ้าไทครั่งทอลายขิด ได้แก่ หมอนเท้า หมอนน้อย ผ้าห่มลาย ผ้าล้อ (ผ้าปูที่นอน) ผ้าห่อคัมภีร์ ผ้าอาสนะ ผ้าซิ่นสิบซิ่ว ผ้าซิ่นหมี่ตา ผ้าซิ่นก่าน และผ้าใช้สอยอื่น ๆ
ลวดลายผ้าขิดของกลุ่มไทครั่งมีลวดลายละเอียด นิยมทอด้วยฝ้ายมากกว่าไหม ลวดลายได้แรงบันดาลใจจากธรรมชาติ อาทิ ลายดอกแก้ว ลายดอกจันทน์ ลายขอท้องพุ้ง ลายตะเภาหลงเกาะ ลายขออีโง้ง ลายขอระฆัง และลายเขี้ยวกระแต เป็นต้น
ผ้าห่มลาย กลุ่มไทครั่ง (ลาวครั่ง ลาวเวียง ลาวกา)
ที่ทอลวดลายขิดในช่วงกลางของผืนผ้า
ผ้าลายขิดของไทยวน
การทอผ้าลายขิดของไทยวน เป็นสายใยแห่งภูมิปัญญาที่สืบทอดต่อกันมายาวนาน และเป็นศิลปะการทอผ้าที่กลุ่มไทยวนทำเคหะสิ่งทอเครื่องนุ่งห่ม และเป็นสิ่งทอเพื่อพระพุทธศาสนาทอกันในกลุ่มไทยวนทั่วทุกภูมิภาค อาทิ ที่จังหวัดเชียงใหม่นิยมใช้ทอผ้าล้อ (ผ้าปูที่นอน) ผ้าเช็ดและตุง ฯลฯ ที่จังหวัดแพร่ นิยมใช้ทอผ้าตุ้ม ผ้าปกหัวสะลี ผ้าเช็ด และตุง ฯลฯ ที่จังหวัดอุตรดิตถ์ นิยมใช้ทอผ้าเช็ด ผ้าห่มตาเอิ้มหัวเก็บผ้าห่มตาเล่มแดง และผ้าซิ่นยกเขา ฯลฯ ที่จังหวัดสระบุรี จังหวัดนครราชสีมา จังหวัดราชบุรีนั้น ใช้เทคนิค ขิด ด้วยเช่นกัน โดยแตละภูมิภาคสร้างสรรค์ลวดลายสวยงาม
ลวดลายผ้าลายขิดของไทยวน ได้แก่ ลายพญานาค ลายหงส์ ลายม้า ลายช้าง ลายสิงห์ ลายสิงห์แม่ลูก ลายดอกแก้ว ลายดอกจันทร์ และลายต่างๆ
ผ้าลายขิดของไทยวนนั้นส่วนใหญ่นิยมใช้โครงสีแดง และสีครามหรือสีดำ ทอเป็นลวดลายขิดบนผืนผ้าฝ้ายสีขาว คล้ายคลึงกับกลุ่มไทลื้อผ้าลายขิดของไทยวนที่มีเอกลักษณ์พิเศษ คือ กลุ่มไทยวน จังหวัดอุตรดิตถ์ มีการทอผ้าห่าตาเอิ้นหัวเก็บ ผ้าห่มตาเล่มแดงซึ่งส่วนเชิงผ้าลายขิดจะใช้สีเหลืองบนพื้นสีแดงริ้วสีดำ ส่วนผ้าห่มตาเอิ้นหัวเก็บนั้น ส่วนเชิงผ้าลายขิดใช้สีสันใน 2 ลักษณะคือใช้สีแดงบนพื้นสีเหลืองริ้วดำ และใช้สีเขียวบนพื้นสีเหลืองริ้วดำ
กลุ่มไทยวนไม่นิยมใช้เส้นใยไหมแต่นิยมใช้เส้นใยฝ้าย ซึ่งเหมาะสมกับการใช้งาน และเป็นคติความเชื่อของกลุ่มไทยวน ที่ไม่นิยมเลี้ยงไหมเพื่อสาวเอาเส้นใยมาทอผ้าเพราะถือว่าเป็นบาป
0 ความคิดเห็น: